ရသစာေပျမစ္ႀကီးေတြ စီးလာႏိုင္ပါတယ္

အံ့ေမာင္

ခုအခ်ိန္မွာ ရသစာေပအားနည္းေနတယ္ဆိုတာ ဟုတ္တာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါ သဘာ၀က်တယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အေၾကာင္းႏွစ္ခ်က္ျပပါမယ္။ ပထမအေၾကာင္းကလူေတြဟာ ထမင္းလံုးေနာက္တအား လိုက္ေနရတယ္ဗ်။ ထမင္းစားရဖို႔ ပူေနရတဲ့လူဟာ အျခားအပူေတြေနာက္ သိပ္မလိုက္ႏိုင္ဘူး။ ဥမာဒႏၲီပ်ိဳ႕မွာ ဦးရႊန္းက ေရးတယ္။ “အစာအစား၊ ထြားထြား ျမည့္ေၾက၊ ရွားပါးေလရ်္၊ ေသေက်ေပ်ာက္စဲ၊ ငတ္မြတ္ကဲေသာ္၊ ျပည္ထဲေရးထက္၊ ၀မ္းေရးခက္” ၏ တဲ့။ လူေတြဟာ ရွိတဲ့ ပိုလွ်ံတဲ့သူေတြေရာ၊ မရွိတဲ့သူေတြေရာ၊ ပိုက္ဆံေနာက္ တစ္အားလိုက္ေနၾကေတာ့ အခ်ိန္ပိုအခ်ိန္လွ်ံ သိပ္နည္းသြားတယ္ ထင္ပါတယ္ဗ်ာ။ ပိုလွ်ံတဲ့အခ်ိန္ကေလးက်ျပန္ေတာ့လည္း ေတာနဲ႔ျမိဳ႕ေတြအားလံုးေလာက္မွာ ဗီဒီယုိေနာက္လိုက္ၾကျပန္ တယ္ဗ်။ ဧရာမၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာေတာ့ ဟိုတယ္ေတြ၊ ႏိုက္ကလပ္ေတြနဲ႔ အေပ်ာ္ရွာၾကျပန္တာကိုးဗ်။ စာေပေနာက္လိုက္ဖို႔ အခ်ိန္မ်ားကေတာ့ ရွားမွရွားျဖစ္ရတာေပါ့ဗ်ာ။

ဒုတိယအေၾကာင္းကေတာ့ အခ်ိန္ကေလးက်န္ေကာင္း က်န္ရာ ပုိၾကေသးတယ္ဆိုရင္လည္း ေရဒီယုိ၊ ႐ုပ္ျမင္သံ ၾကား၊ အင္တာနက္၊ ဂ်ာနယ္စတာေတြဘက္ လိုက္ၾကျပန္တာကိုးဗ်။ အားကစားဂ်ာနယ္ေတြဆိုရင္လည္း အားကစားနဲ႔ မဆိုင္တဲ့ကိစနဲ႔ စိတ္၀င္စားမႈ “ျခေသၤ့ေ၀စု” ႀကီးယူထားတာ အမ်ားအသိအျမင္ပါ။ စာဆိုတာ ဖတ္ၾကျပန္ပါၿပီတဲ့။ အလွ အပ္နည္းေပးလမ္းျပစာ၊ က်န္းမာေရး နည္းေပးလမ္းျပစာ၊ သူေဌးျဖစ္နည္းေပးလမ္းျပစာ၊ စာေမးပြဲောအင္ေရး နည္းေပး လမ္းျပစာ၊ ေမာ္ဒယ္ေၾကာ္ျငာစာေတြပဲ ဖတ္ၾကျပန္ပါေရာဗ်ာ။ ရသဆိုတဲ့၀တၴဳကိုဖက္သူ ရွားျပန္ပါေရာဗ်ာ။ ကဗ်ားမ်ားဆိရင္ စာမ်က္ႏွာေတြေက်ာ္လွန္သြားလိုက္ၾကတာပဲ။ ဒါေတာင္ကဗ်ာလူႀကီးမင္းေတြက ပူညံပူညံ ေကာ္ရင္ဂ်ီရန္ျဖစ္သလို လုပ္ေန တတ္ၾကေသးဗ်ား။ ဒီေတာ့ ခ်ဳပ္ေျပာၾကရရင္ ကေနရသစာေပကို ဖတ္သူ အားေပးသူ နည္းလွပါတယ္ခင္ဗ်။

ရသဆိုတာ ဆက္စဥ္းစားမိတယ္။ ႐ုပ္ရွင္တို႔ ဗီဒီယုိတို႔မွာေတာင္ ရသသေဘာအဓိကဆိုရင္ အၾကည့္နည္းတတ္ ၾကတယ္။ အၾကမ္းအရမ္း၊ အပစ္အခတ္၊ အညွစ္အသတ္၊ အညစ္အပတ္ေတြက်ေတာ့ ပိုလူၾကည့္မ်ား။ ဒီေတာ့ အဲ့ဒီေလာက (အထူးသျဖင့္ အေနာက္) မွာလည္း ပစ္-ညွစ္-ညစ္ေဖာ္ျမဴလာ ပိုသံုးလာတတ္တယ္။ ခပ္ညံ့ညံ့အေပါစား ေဖ်ာ္ေျဖေရးကားေတြ ပိုမ်ားလာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘ၀သံသရာလိုကားေကာင္းမ်ိဳးက်ေတာ့လည္း ဆူႀကံဳနိမ့္ျမင့္မေရြး ႀကိဳက္သူမ်ားပါတယ္။ ၿခံဳၾကည့္လိုက္ေတာ့ တကယ္အႏုပညာေကာင္းရင္ ႀကိဳက္သူေတြလည္းမ်ားတယ္။ ႀကိဳက္႐ံုသာမက အသည္းထဲလည္း စြဲၿမဲသြားတတ္ပါေသးတယ္။

ပေဒသရာဇ္ေခတ္တုန္းက အႏုပညာနဲ႔ စာေပဟာ နန္းေတာ္နဲ႔ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၀န္းက်င္မွာသာ အပ်ံ႕မ်ားတယ္။ အရပ္ထဲ၊ လူထဲသိပ္မေရာက္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီအႏုပညာနဲ႔ စာေပေရာက္သြားတဲ့ေနရာေတြမွာေတာ့ ႏွစ္ႏွစ္သက္သက္ ျမတ္ျမတ္ႏိုးႏိုးရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီတုန္းက ပ်ိဳ႕ ကဗ်ာ စတာေတြ ဖတ္တဲ့သူေတြဟာ သာမန္ဖတ္႐ံုေလာက္သာမကပဲ အာ႐ံုစြဲသြားေအာင္ က်က္ၾက၊ ယူၾက၊ ရြတ္ၾက၊ ဖတ္ၾကပါတယ္။

အရင္းရွင္ေခတ္ဆိုတာဘက္ ကူးလာျပန္ေတာ့လည္း စာဖတ္သူေတြဟာ စကားေျပ၀တၳဳရွည္ႀကီးေတြကို အလြန္ ႀကိဳက္ၾက၊ ဖတ္ၾကအားေပးၾကျပန္ပါတယ္။ ကဗ်ာေတြကလည္း လြတ္လပ္ေတာင္ပံေတြနဲ႔ ပ်ံသန္းၾကပါေတာ့တယ္။ အားေပးႏွစ္သက္သူေတြလည္းျပည့္လို႔။ အထူးသျဖင့္ စကားေျပ၀တၳဳအတတ္ပညာဟာ ပရိသတ္ကို လံုး၀ဖမ္းစားသြားႏိုင္ ပါတယ္။ စာအုပ္နယ္၊ စာနယ္အက်ယ္ႀကီး မက်ယ္လွေပမယ့္ သူနယ္နဲ႔သူ စည္စည္ကားကား ၿမိဳင္ၿမိဳင္ဆိုင္ဆိုင္ပါပဲ။

အခုတေလာက်မွ စာေပရသခံစားမႈက က်သြားတာကိုးဗ်။ ဒါဟာ ယာယီပဲျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အျခားအေျခအေန မ်ား အဆင္ေျပလာတဲ့အခါ ယဥ္ေက်းမႈရဲ႕ ၀ိညာဥ္ျဖစ္တဲ့ ရသစာေပဟာလည္း မုတ္သံုတိမ္တိုက္ႀကီးေတြလို ျပတ္တက္လာမွာပါ။ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ အေကာင္းေျမာ္၊ အေကာင္းျမင္စိတ္ပိုရွိပါတယ္။

အေနာက္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အျခားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ႏိုင္ငံေတြမွာ မီဒီယာအမ်ိဳးမ်ိဳး ဘယ္လိုထြန္းကားေပမယ့္ အေပ်ာ္ အပါး အဆြဲအေဆာင္ေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ားေပမယ့္ ရသစာေပ၀တၳဳရွည္၊ ၀တၳဳတိုဟာ အဆက္မျပက္ေပၚထြက္အားေကာင္းေန တာပါပဲ။ စာေပႏိုဗယ္ဆုနဲ႔ အျခားစာေပဆုေတြ ေပးေနတာကိုၾကည့္လိုက္ရင္ ရသစာေပဟာ ကမၻာေျမေပၚမွာ အျမစ္တြယ္႐ံုသာမက အသီးအပြင့္ေတြ ေ၀ေနတယ္ဆိုတာ အထင္အရွားပါ။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ ျမန္မာစာေရးဆရာေတြဟာ ၀တၳဳေရး အလြန္ေကာင္းၾကပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ အခုိင္အခံ့၀တၳဳရွည္ႀကီးေတြထက္ အႏုပညာစ်ာန္ပိုညြန္တဲ့ ၀တၳဳတိုေတြက ပိုမ်ားေနတာေတြ႕ရပါတယ္။ ကဗ်ာဆရာေတြရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈေတြကလည္း နင္လားငါလားရွိပါေပတယ္။ အက္ေဆးဆရာေတြေတာင္ အစြမ္းျပလာၾကပါတယ္။

ျမန္မာစာေရးဆရာေတြဟာ လက္ေကာင္းရွိၾကပါတယ္။ သူတို႔ႀကိဳးစားရင္ စာေပေရႊေခတ္ႀကီးေတြနဲ႔ ယွဥ္လာ ႏိုင္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ကုန္ၾကမ္းေကာင္းကလည္း ေပါသလားမေမးနဲ႔။

ကၽြန္ေတာ္တို႔လူမ်ိဳးက ဇာတက ၅၅၀ ၀တၳဳေတြနဲ႔ လူျဖစ္လာၾကတာဆိုေတာ့ ရသစာေပနဲ႔ ရင္းႏွီးၿပီးသား။ ရသနဲ႔ ေမြးလာၾကတာလို႔ေတာင္ ေျပာရမလား။ ဒီေတာ့ ဒီမွာရသႏွစ္သက္မႈ ခံစားမႈအတြက္ ေရေျမေကာင္းရွိၿပီးသားပါ။

ရသကို လူေတြနဲ႔ အၿမဲရင္းႏွီးၿပီး တစ္ေသြးတစ္သားတည္းျဖစ္ေနေအာင္ ေက်ာင္းေတြ တကသိုလ္ေတြမွာ ရသ စာေပသင္ၾကားမႈကို ပုိဂ႐ုစိုက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္သင့္ၾကပါတယ္။ ေရဒီယို၊ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစတဲ့ မီဒီယာေတြမွာလည္း ရသစာေပ၊ ရသအႏုပညာေတြကို ပိုျဖန္႔ခ်ိေပးသင့္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံျခားက ရသစာေပ၀တၳဳ၊ ရသ႐ုပ္ရွင္စတာေတြကိုလည္း ပိုတင္သြင္းျဖန္႔ေ၀ၿပီး ဘာသာျပန္မႈေတြ ပိုလုပ္သင့္ပါ တယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ရသစာေပေကာင္းေတြကို ျပဳစုႏိုင္ၾကဖို႔အတြက္ လတ္လပ္၀န္းက်င္လိုအပ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္ ျခင္းနဲ႔အႏုပညာ ျပဳစုျခင္းဟာ ဒဂၤါရဲ႕ ေခါင္းနဲ႔ပန္းပါပဲ။ စာေပသမားေတြဟာ မိမိတိုင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ိဳးကိုသာမက လူသားတစ္ရပ္လံုးကိုပါ ခ်စ္တဲ့သူေတြျဖစ္ၾကေတာ့ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ ကိုယ့္လူမ်ိဳးနဲ႔ လူသားေတြ ဒုကၣေရာက္ေအာင္ ဘယ္ ေတာ့မွ ေရးၾကမွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို စိတ္ခ်သင့္ပါတယ္။

အံ့ေမာင္

(မွတ္ခ်က္။ ။ဆရာအံ့ေမာင္ရဲ႕ “ရသစာေပ ျမစ္ႀကီးေတြ စီးလာႏိုင္ပါတယ္” ေဆာင္းပါးကို ၂၀၀၇ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလထုတ္ အတြဲ (၂၃)၊ အမွတ္ (၂)၊ ႐ုပ္ရွင္ေတးကဗ်ာရသစံုမဂၢဇင္းမွ ျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္ပါသျဖင့္ မူရင္းစာေရးသူ၏ အာေဘာ္ႏွင့္ ဆိုလိုရင္းအတုိင္းပင္ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာခ်င္ပါတယ္။)